Dinsdag 27 februari kwam Monseigneur Bonny naar het Sint-Ritacollege om prangende vragen van leerlingen te beantwoorden. Reada zond twee van zijn apostelen uit om deze hoogmis bij te wonen.
Een van uw functies is Bisschop Referent van het Katholiek Onderwijs Vlaanderen. Zou u uw licht willen laten schijnen op uw link met de school, de leerkrachten godsdienst en de Sint-Ritaleerling?
Ik ben bezig met alles wat met katholiek onderwijs te maken heeft, dus het basis-, middelbaar en hoger onderwijs. Ik vind dat geen verloren tijd omdat een school de plaats is waar je toekomst wordt gemaakt en vaardigheden worden aangeleerd. Je zal later dingen in onze samenleving toepassen zoals je ze op school geleerd hebt. Ook als het gaat om samenleven. Het is geen probleem dat je verschillend bent, maar wanneer je niet met elkaar kan spreken, is er wel een probleem.
De meeste scholen zijn door de Kerk gesticht. Ze zijn ontstaan omdat gelovige mensen zeggen: “We willen iets van ons geloof en overtuiging doorgeven.” Een school levert geen machientjes af maar mensen met een visie, een hart.
Uit een enquête die Reada afnam, is gebleken dat onze lezers godsdienst uit het lessenrooster willen halen. Ze vervangen het liever door sport, economie of een nieuw vak. Wat vindt u van deze mogelijke afschaffing?
Dat vind ik zeer jammer. Sport en cultuur zijn natuurlijk ook belangrijk, maar godsdienst is iets belangrijks in het leven. Het heeft een horizon, een diepte en een houvast voor later in het leven. Bij momenten van geluk of als er iemand ziek is of sterft, kan het geloof je helpen om daar zinvol mee om te gaan. Het geeft een extra dimensie. Je moet het leven niet verzakelijken tot een beroep, geld verdienen en gezond zijn. Als er geen geloof zou zijn zouden we geestelijk verarmen.
Hoe staat u als katholiek tegenover holebi’s en transgenders?
Dat is een zeer complexe vraag waar je niet te simpel mag overgaan. Ten eerste is er respect: ieder mens moet respecteren wie hij ten diepste is. Je bent wie je bent. Je diepste niveau zijn je emoties en affectiviteiten. Dat is hoe je in mekaar zit. Ten tweede is er het basismodel van onze samenleving: een man met een vrouw en eigen kinderen. De grote middenweg is een jongen en een meisje die elkaar moeten vinden, leren kennen en waarderen. Je moet kiezen voor elkaar en voor een gezin. Wanneer het aankomt op homoseksualiteit moet de samenleving dat model ook kunnen erkennen. Met een transgender heb ik geen probleem als dat echt moet gebeuren. Ik ben wel verrast door de grote publiciteit daarover. Ik vind dat je jezelf moet zien als een grote uitdaging. Je moet aanvaarden zoals je eruit ziet. Vooral jonge mensen wegen elkaar grotendeels af op lichamelijkheid. De echtheid van de mens zit vanbinnen. Je kan mensen hard kwetsen door enkel de buitenkant te beoordelen. Je moet ook een basisvertrouwen hebben. Er zal wel iemand zijn die je graag ziet, maar soms is er blijkbaar twijfel wanneer men zijn eigen lichaam ziet.
Heeft u veel kritiek gekregen van de Kerk zelf over uw uitspraak over homoseksualiteit?
Vooral scholen, ouders en grootouders waren blij dat ik dit onderwerp aanhaalde. Van hen kreeg ik dan ook veel waardering. De kritiek kwam van twee verschillende groepen. De ene groep bestond uit katholieken van andere landen of culturen, de andere uit conservatieve, traditionalistische, geradicaliseerde katholieken. Van de eerste groep is het begrijpelijk dat zij vragen hebben bij deze uitspraak. Zij kennen deze problematiek namelijk niet omdat het in hun vroegere land nooit werd aangehaald en besproken. Het zijn wel goede mensen maar ze moeten gewoon nog een weg afleggen in onze cultuur. Met deze mensen heb ik geen probleem. Ik ben wel aangedaan door de kritiek die ik krijg van de tweede groep. Zij zeggen dingen die de paus zelfs niet zegt. Ik vind dat de paus katholiek genoeg is.
Hoe denkt u dat we een verdraagzame samenleving kunnen bereiken waarin iedereen gerespecteerd wordt ongeacht zijn religie, gender of geaardheid?
Ik denk dat de beste manier is elkaar te leren kennen en met elkaar te spreken. Heel veel spanningen ontstaan daar waar mensen wel een idee over elkander vormen, maar er niet over spreken. Men spreekt over ‘de Afrikaan’, maar men kent er geen; men spreekt over ‘de vreemdeling’ , maar men ziet er geen. Met elkaar spreken is de beste manier om oorlog en radicalisering tegen te gaan.
Hoe staat u tegenover de vluchtelingen en wat Theo Francken daar allemaal over zegt?
Ten eerste heb je de echte vluchtelingen. Voor hen moet je zorgen. Ik ben onlangs een week naar Syrië geweest en ik begrijp dat mensen uit die gebieden wegtrekken. De helft is daar platgebombardeerd. Deze vluchtelingen vertrekken uit veiligheid uit hun land. Ze vluchten voor het geweld of ziektes die voortkomen uit dat geweld. Er is nog niemand dood gegaan door gastvrij te zijn. Het is moeilijker om rijkdom te verdelen dan armoede. Mensen die niet veel hebben, gaan gemakkelijker dingen delen dan zij die veel hebben. We mogen niet gierig zijn in dingen die we samen kunnen doen. Ten tweede zijn er vluchtelingen uit landen waar het niet zo prettig is om te leven. Zij leven niet in luxe, maar zijn wel veilig. Wij moeten de echte sukkelaars helpen, niet degenen die in meer luxe willen leven. Ten derde kan je gaan helpen in de grote rampgebieden. 99% van de bevolking zit nog daar. Je kan ze helpen met elementaire producten zoals geneesmiddelen te bezorgen, dokters te sturen, scholen opnieuw te laten functioneren, … . Zo help je zij die echt in nood zijn volgens mij het hardst.
U bent de bisschop van de hoop. We zitten, wat die wereldgodsdiensten betreft, in een crisis. Is het soms niet moeilijk om die hoop vast te houden?
Ik geloof in de hoop, want als ik in Antwerpen rondloop, zie ik niet alleen christenen maar ook katholieken. Ook zijn er veel christenen van verschillende afkomsten: Azië, Latijns-Amerika, Afrika. Dat schept een nieuwe mix en dat vind ik interessant. Als ik alleen zou moeten kijken naar witte, Vlaamse katholieken dan word ik depressief. We moeten ook kijken naar orthodoxen, protestanten. Wij zijn wel verschillend, maar toch zijn wij één familie. Dat geeft mij hoop. Er zijn ook priesters die uit Latijns-Amerika, Azië, Afrika en Oost-Europa komen en die hier met ons komen meeleven en werken. De Kerk is internationaal. Zij kunnen misschien geen Nederlands, maar wel Engels. Spreken over God kan perfect in die taal. Ik ga even een vreemde vergelijking geven. BMW is een chic automerk en het is in heel veel landen aanwezig. De Kerk is in nog meer landen aanwezig: de Kerk is overal. Ten tweede is BMW alleen aanwezig waar de autoconstructeur succes heeft. De Kerk daarentegen is ook aanwezig waar ze vervolgd wordt. De Kerk is dus straffer dan BMW. Dat de Kerk ondanks alles overal blijft, geeft mij niet alleen fierheid maar ook hoop.
Wat vindt u van het celibaat?
In het leven moet je soms kiezen. Je kan niet alles hebben. Het nadeel van het celibaat is dat je geen levenspartner hebt en daardoor ook geen kinderen en kleinkinderen kan krijgen. Natuurlijk zijn er ook vele voordelen. Je bent altijd beschikbaar voor de kerkgemeenschap, heel de parochie en alle mensen die op je beroep kunnen doen. Er is dus een grote beschikbaarheid voor alle mensen die aan je zijn toevertrouwd. De liefde en het leed dat voorkomt in de Kerk is ook iets moois en dat kan veel geluk brengen.
Vindt u dat vrouwen ook priester mogen worden?
Als ze er talent voor hebben, vind ik dat het wel moet kunnen. Het probleem is dat volgens de traditie van de wereldkerk alleen mannen priester mogen worden. Er is een wereldwijde consensus nodig om deze regel te kunnen veranderen. Ik geloof in de mogelijkheden van de vrouw en wil ze zoveel mogelijk laten toekennen. Nu zijn er al veel vrouwen actief in de Kerk, onder andere in de jeugddienst van het bisdom, maar ook in de vormingsdienst en de pastorale eenheid van de parochies.
Gelooft u in het leven na de dood?
Ja. Ik weet niet hoe het er daar uit zal zien, maar aangezien er liefde is na de dood, is er ook leven na de dood.
Zegene u de almachtige Rita, Vader, Zoon en heilige Geest. Amen. Gaat nu allen heen.
Wij danken Monseigneur Bonny.
afgenomen door
Simon Olivier
Vic Guldentops
Sterk stukje journalistiek, Simon!
Een sterk artikel, met veel interesse gelezen. Knap gedaan!
Heel overzichtelijk👍